De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) heeft de advocatuur, zoals vele andere sectoren, sterk veranderd. AI-tools bieden advocaten nieuwe mogelijkheden, zoals snellere juridische analyses en nauwkeurigere voorspellingen. Maar deze technologische vooruitgang brengt ook nieuwe risico’s met zich mee, wat impliceert dat beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen (BAV) voor advocaten herzien moeten worden om adequaat bescherming te bieden tegen de unieke uitdagingen die AI met zich meebrengt.
De Verantwoordelijkheid van Advocaten bij het Gebruik van AI
Een belangrijk vraagstuk is in hoeverre advocaten verantwoordelijk zijn voor fouten die door AI-tools worden gemaakt. Hoewel AI het werk kan ondersteunen, blijven advocaten eindverantwoordelijk voor de juridische adviezen en diensten die zij leveren. Een AI-tool die bijvoorbeeld onjuiste jurisprudentie voorstelt of fouten maakt in de analyse, kan leiden tot schade voor cliënten. In zo’n geval kan de advocaat aansprakelijk worden gesteld, ook al is de fout door de AI gemaakt.
Daarnaast rijzen er vragen over ethiek en vertrouwelijkheid. AI-systemen hebben toegang tot vertrouwelijke gegevens van cliënten. Een datalek of foutieve omgang met deze informatie door een AI-systeem kan niet alleen juridische maar ook ethische consequenties hebben voor de advocaat. Het is daarom van cruciaal belang dat advocaten AI-toepassingen zorgvuldig selecteren, monitoren en evalueren om het risico op fouten of schendingen te minimaliseren.
De Rol van de Beroepsaansprakelijkheidsverzekering
Beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen zijn bedoeld om advocaten te beschermen tegen claims die voortvloeien uit fouten of nalatigheid in hun dienstverlening. Traditionele BAV’s houden echter geen rekening met de complexe risico’s die gepaard gaan met het gebruik van AI. Dit roept de vraag op of huidige polissen voldoende dekking bieden voor schade die door AI veroorzaakt wordt.
1. Dekkingsvragen bij AI-fouten:
De standaard beroepsaansprakelijkheidsverzekering voor advocaten biedt doorgaans dekking voor menselijke fouten. Maar bij fouten gemaakt door een AI-systeem kan er onzekerheid bestaan over de aansprakelijkheid. Is de fout toe te rekenen aan de advocaat, aan de ontwikkelaar van de software, of aan het systeem zelf? Verzekeraars zullen moeten verduidelijken in hoeverre AI-gerelateerde fouten gedekt zijn binnen de huidige BAV’s.
2. Risico’s van cyberincidenten:
Veel AI-systemen opereren online en zijn daardoor vatbaar voor cyberaanvallen en datalekken. Indien vertrouwelijke cliëntgegevens via een AI-tool worden blootgesteld aan een hack, kan dit ernstige gevolgen hebben. Dit valt mogelijk niet volledig onder de traditionele BAV, maar eerder onder een cyberverzekering. Advocatenkantoren moeten zich daarom afvragen of ze aanvullende dekking nodig hebben voor digitale risico’s.
3. Adviesplicht bij gebruik van AI:
Wanneer een advocaat AI gebruikt in zijn of haar dienstverlening, kan dit leiden tot een veranderende adviesplicht. Het kan zijn dat cliënten verwacht worden geïnformeerd te worden over het gebruik van AI en de eventuele beperkingen ervan. Indien dit niet gebeurt en een AI-tool leidt tot een negatieve uitkomst, kan de advocaat verwijtbaar handelen. Ook dit is een aspect dat in de beroepsaansprakelijkheidsverzekering moet worden overwogen.
Conclusie
AI biedt veelbelovende voordelen voor de advocatuur, maar het introduceert ook nieuwe risico’s, met name op het gebied van beroepsaansprakelijkheid. Voor advocaten is het cruciaal om zowel juridisch als ethisch verantwoord om te gaan met AI, en zich te beschermen tegen de mogelijke gevolgen van AI-fouten. Tegelijkertijd staan verzekeraars voor de uitdaging om hun polissen aan te passen aan de technologische ontwikkelingen. Door zowel advocaten als verzekeraars actief te laten anticiperen op deze veranderingen, kan de juridische sector optimaal profiteren van de voordelen van AI zonder onnodige risico’s te lopen.